دندانپزشکی دیجیتال چیست؟

دندانپزشکی دیجیتال یا Digital Dentistry چیست؟ دندانپزشکی به صورت دیجیتال چه تفاوتی را با روش‌های قدیمی دارد؟ مزیت و معایب دستگاه‌های دیجیتال در حوزه دندانپزشکی چیست؟ در این مقاله به این سوالات و دهها سوال مشابه دیگر شما پاسخ خواهیم داد.

ورود دیجیتال به عرصه درمان و خدمات پزشکی، همیشه با دیدگاه‌های متناقض و مختلفی رو به رو بوده است. در کنار همه‌ی شک و تردید که نسبت به هوش‌های مصنوعی به لحاظ ماشینی بودن وجود دارد، نمیشه این مطلب نادیده گرفت که در ماشین‌ها، خطای انسانی رخ نمی‌دهد یا به ندرت رخ می‌دهد!

دیگر نیاز نیست زمان و انرژی زیادی را صرف درمان یا زیبایی دندان‌های خود کنید؛ چرا که صنعت دندانپزشکی دیجیتال یا همان دیجیتال دنتیستری تمامی کمبود‌های موجود را از میان برداشته است. در واقع با ظهور فناوری‌هایی نظیر: CAD/CAM طرح درمان‌ها به صورت کم تهاجمی‌تر و بدون درد و خون ریزی اجرا می‌شوند.

 

دندانپزشکی دیجیتال چیست و چه خدماتی دارد؟

دندانپزشکی دیجیتال شامل استفاده از دستگاه‌های مدرن پزشکی یا به کار بردن فناوری‌ها و تکنیک‌های رایانه‌ای برای معاینه، درمان، برنامه‌ریزی و هر فعالیت دیگری در زمینه دندانپزشکی می‌شود. دیجیتال دنتیستری (Digital Dentistry) در واقع نسل جدیدی از حوزه پزشکی محسوب می‌شود که یک سری مزایا و خدمات را به همراه دارد به عنوان مثال:

• کاهش خطای انسانی
• افزایش سرعت روند درمان
• ارتقاء و بهبود کیفیت طرح درمان‌ها
• کاهش پروسه درمان و میزان رفت و آمد بیماران به مطب

همچنین از فناوری دندانپزشکی دیجیتال در فعالیت‌هایی نظیر ایمپلنت، کامپوزیت، طراحی لبخند، لیزر دندان و …استفاده می‌شود. در کنار روش‌های سنتی با ورود دیجیتال به عرصه دندانپزشکی، هر روز بیشتر از  دیروز شاهد افزایش مطب‌ها و کلینیک‌های دیجیتالی هستیم.

علوم کامپیوتری در فناوری ساخت دستگاه‌های این حوزه نقش شایانی داشته‌اند؛ در نهایت این اقدامات به دندانپزشکان کمک می‌کند تا پروسه درمان بیماران خود را با کمترین میزان خطا و در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام دهند؛ که سبب افزایش میزان رضایتمندی بیماران نیز خواهد شد.

مزایای دندانپزشکی دیجیتال

امروزه بسیاری از بخش‌های حوزه دندانپزشکی تحت تأثیر فناوری‌های دیجیتال قرار گرفته است. به میزانی که این فناوری‌ها پیشرفته‌تر می‌شوند میزان استفاده و کاربرد آنها نیز افزایش پیدا خواهند کرد. شاید دیروز نیاز به دیجیتالی شدن کمی احساس می‌شد، اما امروز بیشتر از دیروز و قطعاً فردا یک نیاز ضروری برای تمامی دندانپزشکان خواهد بود.

در حال حاضر حوزه‌های مختلفی نظیر ایمپلنت، انواع قالب‌گیری‌ها و سایر طرح درمان‌ها تحت تاثیر فناوری دیجیتال موجود در حوزه دندانپزشکی قرار گرفته‌اند که در ادامه به بررسی پرکاربردترین آنها خواهیم پرداخت.

 

تکنولوژی CAD/CAM

اولین و پیشرفته‌ترین کاربرد Digital Dentistry را می‌توان تکنولوژی CAD/CAM و یا فناوری کدکم دانست. این فناوری در حوزه دندانپزشکی کمک می‌کند تا بتوان فرآیند ساخت ریستوریشن‌های دندانی را به شکلی ساده انجام داد. فناوری CAD مخفف شده عبارت (Computer Aided Design) و به معنای طراحی به کمک کامپیوتر است.

در مقابل فناوری CAM مخفف شده عبارت (Computer Aided Manufacturing) و به معنای ساخت به وسیله کامپیوتر است. به واسطه‌ی این 2 فناوری امکان تصویر برداری از ساختار دندان‌ها، آگاهی از وضعیت استخوان‌های فک، میزان ساییدگی دندان‌ها، جایگاه ریشه دندان‌ها و چندین مورد دیگر را به خوبی می‌توان بررسی کرد. البته علاوه بر موارد ذکر شده با استفاده از این فناوری می‌توان بسیاری از ریستوریشن‌ها نظیر لمینیت و بریج را نیز پیاده‌سازی کرد!
میزان پیشرفت علم و تکنولوژی نامحدود است و چه بسا همین زمان که شما مشغول خواندن این مقاله هستید، دری از درهای تکنولوژی، علمی جدید به صنعت دندانپزشکی دیجیتال گشوده شده باشد.

 

ایمپلنت دیجیتال

قطعاً امروزه به دلیل عدم توجه کافی به سلامت دندان‌ها، از الگوی اشتباه جویدن بگیرید تا پوست کندن پسته با دندان و مصرف بی‌رویه موادغذایی ناسالم، آینده‌ی دندان‌های بسیاری از کودکان و نوجوانان امروز به ایمپلنت گره خورده است.

فرآیند ایمپلنت یا همان کاشت دندان با ظهور تکنولوژی ایمپلنت دیجیتالی، به صورت دقیق‌تر و با ریسک کمتری انجام می‌شود. در حوزه دیجیتال دنتیستری (Digital Dentistry)، برای انجام کاشت دندان ابتدا باید وضعیت دهان و استخوان‌های فک بیمار کامل بررسی شود؛ که این امر بنا به تشخیص پزشک با یک یا چند مورد تصویربرداری انجام می‌شود.

بعد از آنکه اطلاعات دقیقی از وضعیت ریشه‌ها و اعصاب دندان از طریق تصویربرداری به دست آمد، کامپیوتر محاسباتی را انجام می‌دهد، تا فرآیند کاشت دندان به صورت کاملاً موثر و با کمترین میزان (درصد) فیل شدن انجام شود. در واقع در روش‌های جدید به جهت درصد موفقیت بیشتر و تهاجم کمتر، میزان استقبال از ایمپلنت افزایش پیدا کرده است.

تکنولوژی CBCT

تصویربرداری از داخل دهان و دندان‌ها، یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرآیند درمان در دندانپزشکی محسوب می‌شود. تصویربرداری به پزشک کمک می‌کند تا بتواند به شکلی دقیق تمامی مشکلات و نواقص موجود در  دهان بیمار را تشخیص دهد. در واقع اگر مشکلی پنهان در دندان و یا دهان وجود داشته باشد، با استفاده از تصویربرداری به خوبی قابل مشاهده و بررسی خواهد بود.

یکی از انواع عکس برداری‌‌های داخل دهان، سی تی اسکن داخل دهانیست. سی تی اسکن داخل دهانی انواع مختلفی دارد که تکنولوژی CBCT را می‌توان یکی از بهترین‌ روش‌های روز به شمار آورد. این روش در بسیاری از طرح درمان‌های دندانپزشکی، به خصوص در زمبنه دیجیتال دنتیستری کاربرد فراوان دارد؛ به طور مثال برای تعیین دقیق جایگاه ایمپلنت، تشخیص ناهنجاری های مفصلی، کانال‌های عصبی و جایگاه سینوس و چندین مورد دیگر استفاده می‌شود.

 

طراحی لبخند به روش دیجیتال

این روز‌ها شاخه دندانپزشکی زیبایی، طرفدار و متقاضیان زیادی دارد. یکی از فعالیت‌های این زمینه که بیش از 90% جامعه مخاطبان را به سمت خود جذب کرده، طراحی لبخند است. طراحی لبخند قبل از ظهور دندانپزشکی دیجیتال هم وجود داشته اما با خطاهای انسانی بسیاری رو به رو بوده است. در حال حاضر با به وجود آمدن نرم افزارهای مختلف و تجهیزات دیجیتال، این بخش از دندانپزشکی با دقت و کیفیت زیادی انجام می‌شود.

لیزر دندان

همیشه افزایش دقت و کاهش خطا جزئی از نیازهای اساسی حوزه دندانپزشکی بوده، این دو نیاز با ظهور لیزر دندان که یکی از کاربردهای دندانپزشکی دیجیتال است؛ به خوبی برطرف شده است. لیزر دندان باعث می‌شود تا کمترین آسیب به بافت‌های اصلی وارد شده و در کنار افزایش سرعت و دقت، خطاها به صورت چشم‌گیری کاهش پیدا می‌کنند.

با ظهور لیزر دندان بسیاری از فعالیت‌های دندانپزشکی با کمترین میزان درد و خونریزی انجام می‌شوند و سریع‌تر هم بهبود پیدا می‌کنند. از موارد کاربرد لیزر دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پروستودنتیک
• پریودنتیک
• فعالیت‌های عمومی دندانپزشکی
• انواع جراحی و …

به طور کلی می‌توان گفت لیزر دندان در حوزه دیجیتال دنتیستری پروسه درمان و بهبود را به شکل تخصصی‌تری پیش می‌برد.

دندانپزشکی به شکل دیجیتال چه مزایایی را دارد؟

هر کدام از کاربردهای دندانپزشکی دیجیتال که در بخش‌های قبلی به آن پرداختیم، به طور کلی مزیت‌هایی را در روند درمان و بهبودی به وجود آورده‌اند. مزایای به وجود آمده در دیجیتال دنتیستری باعث شده تا به نوعی اضطراب و نگرانی مراجعین هم به شدت کاهش پیدا کند. البته که در این بین کار برای پزشکان هم بسیار راحت شده است و می‌توانند با اطمینان خاطر بیشتری روند درمان را پیش ببرند. در ادامه به اصلی‌ترین مزایای Digital Dentistry می‌پردازیم.

 

افزایش دقت

اولین و اصلی‌ترین مزیتی که دندانپزشکی دیجیتال به همراه دارد، افزایش دقت است. در هر حوزه‌ای اگر از فناوری‌های روز دنیای دیجیتال استفاده شود، شاهد افزایش دقت خواهیم بود؛ که شامل بخش‌های درمانی (پزشکان، دندانپزشکان، تجهیزات و وسایل پزشکی و…) نیز می‌شود. درباره افزایش دقت در دندانپزشکی به شکل دیجیتال، می‌توانیم به قالب گیری دیجیتال اشاره کنیم.

در گذشته برای اینکه قالبی از ساختار دندان‌ها به دست بیاید، از خمیرهای قالب استفاده می‌کردند، که با تغییر حجم خمیرها، امکان بروز خطا در امور درمانی وجود داشت. اما با قالب گیری دیجیتال شاهد افزایش دقت در این بخش از دندانپزشکی هستیم. قالب گیری تنها مثالی برای افزایش دقت بود؛ تقریبا هر فعالیتی در دندانپزشکی دیجیتال، همراه با دقت بیشتری انجام می‌شود.

 

افزایش سرعت

همیشه در فعالیت‌های مختلف دندانپزشکی، سرعت نیاز اصلی بیمار و پزشک بوده است. با افزایش سرعت در حوزه دندانپزشکی دیجیتال روند درمان و رفع نیاز بیمار  نیز سریع‌تر اتفاق می‌افتد.  همچنین سرعت کار پزشک نیز بیشتر خواهد شد. اتلاف وقت در روند درمان، علاوه بر گرفتن انرژی بیمار، سبب خستگی پزشک و در نهایت کاهش دقت در طرح درمان نیز می‌شود.

به طور مثال اگر همان روند قالب گیری از دندان را تصور کنیم، برای هر بار ساخت قالب باید ساعات زیادی را منتظر ماند. (قالب گیری اولیه، رفت و آمد پیک به لابراتوارها، تعداد دفعات مراجعه بیماران به مطب و…)؛ اما در قالب گیری دیجیتال در زمان صرفه‌جویی می‌شود. همچنین مواردی نظیر تصویر برداری سه بعدی از دندان‌ها، باعث شده تا پزشک سریعاً از ساختار و نقاط ضعف دندان‌ بیماران مطلع شود.

 

کاهش ترس و اضطراب

برخی از مراحل درمان بیماری‌ها در دندانپزشکی سنتی، با درد و ناراحتی‌های بسیاری همراه بوده است. همین موضوع از گذشته تا به امروز سبب شده تا برخی افراد، از مراجعه به دندانپزشکی هراسان باشند. لازم به ذکر است که این استرس حتی در کیفیت درمان نیز تاثیرگذار خواهد بود!

با ظهور فناوری‌های دیجیتال در حوزه‌های مختلف دندانپزشکی، درد و ناراحتی‌های موجود در روند درمان به حداقل کاهش پیدا کرده است.

 

پیش بینی دقیق

پیش بینی دقیق از نتایج درمان و بهبود در بخش‌های مختلف دندانپزشکی، می‌تواند سبب اطمینان خاطر پزشک و بیمار شود. در دندانپزشکی دیجیتال با استفاده از نرم افزارها و فناوری‌های دیجیتال موجود، پزشکان می‌توانند پیش بینی دقیقی از خروجی روند کار خود داشته باشند. به طور مثال برای طراحی لبخند، می‌توان طبق ساختار دهان نمونه‌ای را در نرم افزار  طراحی کرده و در ادامه، پزشک با ایجاد برخی اصلاحات، خروجی مطلوبی به صورت عملی بر روی بیمار داشته باشد.

در مجموع با اعتماد به فناوری‌های دیجیتال در حوزه دندانپزشکی، می‌توانیم روند درمان یا  همان بهبود دندان‌های خود را با نهایت دقت و کیفیت پیش ببریم. در واقع وقت آن رسیده است که روش‌های پر از خطا، زمان‌بر و طاقت فرسا در دندانپزشکی کنار گذاشته شوند. حوزه دندانپزشکی دیجیتال هر روز در حال رشد است و با چالش‌هایی جدیدی در بخش‌های مختلف رو به رو می‌شود که در حال بررسی و برطرف‌سازی این نواقص است؛ به طوری که سخت‌ترین طرح‌ درمان‌ها با کمترین زمان و انرژی انجام می‌شوند.

اگر با خواندن این مطلب همچنان احساس می‌کنید نیاز به مشاوره شخصی‌تر (بر اساس تخصص و تمرکز کاری) دارید؛ پیش از اقدام به خرید و ورود به دنیای دیجیتال، می‌توانید با شرکت رایان نوژان طب پارس تماس بگیرید.

کارشناسان و مهندسان ما همواره در حال به روز رسانی علم و دانش خود در زمینه دندانپزشکی دیجیتال هستند. همانطور که پیش‌تر نیز گفته‌ایم شما در دنیای دیجیتال تنها نخواهید بود و ما در سراسر ایران، همواره پشتیبان دنیای دیجیتال شما هستیم.